'Sakın dokunmayın, patlar' halısı, AK-47 ve roket atarlı halı, bomba bordürlü kırmızı savaş halısı, kırmızı tanklı Tora Bora halısı ve daha niceleri bugün Afgan halılarının yeni motiflerini oluşturuyor.

SANAT

Zümrüdüankadan İnsansız Hava Araçlarına: Afgan Halılarında Yeni Motifler

 

Evinize biraz aksiyon, biraz havai fişek, biraz renk mi katmak istiyorsunuz? Sovyetler’in Afganistan’ı işgaliyle ortaya çıkmış yeni bir halı türü var: Afgan Savaş Halısı. Helikopter bordürlü ’10 tank’ savaş halısı, bombacı helikopter stili savaş halısı, AK-47 ve roket atarlı halı; bomba bordürlü kırmızı savaş halısı, kırmızı tanklı Tora Bora halısı, siyah paraşütlü stinger füzeli halı veya patlamamış mayın ve bomba uyarılı halı gibi onlarca Afgan halısı arasından her zevke uygun olanı var.

 

 

Unexploded Ordinance Warning Rug

 

drone2

 

 

AK with Long Pistol Afghan War Rug 1995

 

Amerikalı Kevin Sudeith, 1996’da İtalyan bir mimarın evinde bir Afgan savaş halısına rastlıyor ve bu halıların koleksiyonunu yapmaya karar veriyor. Kısa süre içinde online olarak internetten pazarlamaya ve New York civarındaki bit pazarlarında satmaya başlıyor.

 

drone5

 

drone8

 

 

11 Eylül saldırılarından sonra işinin batacağını düşünen Sudeith yanılıyor. 6 ay sonra ABD’nin Afganistan’a düzenlemeye başladığı askeri operasyonlarla beraber savaş halıları pazarı coşuyor. Eskiden Sovyet silahlarının işlendiği halılar yeni müdahalelerle beraber Amerikan cephaneliğine dönüşüyor. Hedef kitlesi Amerikalı alıcılar olan ve çoğunluğunu kadınların oluşturduğu dokumacılar halıların üstüne ‘Savaşa Gaz’, ‘Amerikan Askerleri Çok Yaşa’ gibi sloganlar dokumaya başlıyorlar.

 

Bir dokumacı büyük bir halı için yaklaşık 6 haftasını verecekse elbette alınacağından emin olduğu motifleri yapmayı tercih ediyor. Bu sebeple üstünde savaş motifleri olan büyük boy halılar bulmak zor. Dolayısıyla henüz Christie’s, Sotheby’s gibi müzayede evlerinde bu halılardan pek fazla satılmamış. Ancak koleksiyonerlerin artan bir ilgisi var.

 

 

drone9

 

paraşütlütora bora

 

 

muj

 

muj1

Detay: Mücahit

 

muj2

 

Sarı Kral 1980ler

Sarı Kral (1980’lerden)

 

Yeşil Kral

Yeşil Kral

 

 

11 Eylül saldırısından sonra Amerikalıları kızdıran şöyle işler de çıkmış:

 

drone3

 

drone4

 

 

 

Dokumacıların çoğunluğunu Pakistan’da yaşayan Afgan mültecilerin oluşturduğu bu alanda işçilerin çoğu berbat koşullarda çalıştırılıyor. Koleksiyoner Sudeith’e göre, ABD’nin Pakistan’daki yoğun İHA saldırıları göz önünde bulundurulursa, artık pazar taleplerine çok daha hızlı cevap verilen Afgan halı dokumacılığında İHA’ları ve çeşitli savaş motiflerini daha sık göreceğiz. İlerleyen yıllardan geri dönüp baktığımızda kadınların dokudukları bu halılar kendi hayatlarına, yeni sanat pazarına ve son 50 yılda küresel dünyamızda vuku bulmuş olaylara dair neler söylüyor olacak?

 

 

Daha çok halı görmek isterseniz buradalar.

 

Ana görsel: ‘SAKIN DOKUNMAYIN PATLAR!’ halısı

 

YAZARIN DİĞER YAZILARI

MEYDAN

YBir Kişi Daha Eksilmemek İçin
Bir Kişi Daha Eksilmemek İçin

Akşam 19:00'da Taksim Tünel'de buluşuyoruz!

MEYDAN

YÇitlerin Öte Yanı
Çitlerin Öte Yanı

Evlerinden, mahallelerinden, yaşamlarından edilenler için...

MEYDAN

YDile Gelmez “Bu Cehennem” Bizim
Dile Gelmez “Bu Cehennem” Bizim

Cumhurbaşkanının dilinin varmadığı bu iki sözcüği ta içimizde duyuyoruz biz.

KÜLTÜR

YÇöplükte Piknik, Müstehcen Peyzaj ve Ücretsiz Kanser Tedavisi
Çöplükte Piknik, Müstehcen Peyzaj ve Ücretsiz Kanser Tedavisi

Müstehcen olan artık ne çıplaklık ne de sıradan insanların cinselliği, bugün esas müstehcen olan hiçbir varlığın öznesi olamadığı bu peyzaj.

Bir de bunlar var

Issızlığın Ortasında, Yıldız Moran
Dans Sahnesi ve Kadınlar
Boşnak Kızı

Pin It on Pinterest