Bu fotoğrafı çeken kişi Türkçe sayfalarda “bilinmiyor” olarak geçiyor, fotoğrafın tarihi ise 1957. Ve iki bilgi de yanlış.
Bilinmeyen fotoğrafçının adı Regina Relang.
Relang 30’lu yıllarda Avrupa’yı gezmiş, İspanya’da Fransa’da Türkiye’de seyahat portreleri çekmiş. Boğaz’daki bu fotoğraf da onlardan biri olmalı.
1930’lu yılların sonunda seyahat ve moda fotoğraflarıyla başlayan Relang, özellikle 50’li ve 60’lı yıllarda Almanya’nın en önemli moda fotoğrafçılarından biri haline geliyor. Fotoğraflarından bazıları:
Ve kendisi:
Salacak’taki iki kızın fotoğrafına geri dönelim. Bu fotoğraf 1939 yılında Alman kadın dergisi Die Dame’de yayınlanıyor. Weimar yıllarının bir ürünü olan Die Dame’nin odağı “Yeni Alman Kadını”. Çarpıcı illüstrasyonlarla, çoğunlukla sinema ve moda yazılarına yer veriyor. Fakat Regina Relang’ın fotoğrafından beş sene önce, yani 1934’te, Die Dame’yi çıkaran yayınevine Naziler el koyuyor (kayyum mu atanıyor desem). Sebep kurucusunun Yahudi olması. Regina Relang’ın fotoğrafının yayınlandığı yıl, aynı zamanda yayınevinin sahibi Hermann Ullstein’ın Almanya’dan ABD’ye iltica ettiği sene hatta.
Ullstein, Amerika’ya gidince yayınevinin hikayesi ve aslında Nazilerin yükselişi hakkında uzunca bir kitap kaleme alıyor ve yayınlandığı yıl ölüyor. Ben kitaba ulaşamadım ama 1943 tarihli eleştirilerden anladığım kadarıyla Alman burjuvazisinin (Yahudi Almanlar ve Ullstein ailesinin kendisi dahil) yaptıkları hatalarla Nazilerin yükselişinde suça nasıl ortaklık ettiklerini anlatan ve çuvaldızı kendine batıran bir eser. Bu kitabın çıktığı 1943 yılında Naziler de Die Dame’yi hepten kapatıyorlar zaten. Çok daha makbulü, “habire çocuk doğurun ki partimiz için ölebilsinler” mesajlı kadın dergisi NS Frauen Warte dururken ne gerek var diye düşünmüş olabilirler.
